Gebiedssjablonen
De uitwerking van de transformatieopgaven is vraaggericht: er is een maatschappelijke urgentie in het gebied en die opgelost moet worden waarbij gelijktijdig zwaar ingezet wordt op verduurzaming. Deze vraaggerichte aanpak kan gevoed en gecombineerd worden met een meer aanbodgerichte aanpak. De afgelopen jaren zijn diverse concepten ontwikkeld, die geleid hebben tot sjablonen voor een duurzame gebiedsontwikkeling zoals de energieproducerende wijk, de klimaatvriendelijke wijk en het duurzame woon-werklandschap. In deze gebiedssjablonen komen eveneens verschillende thema’s samen waarbij vaak een thema de boventoon voert (bijv. energie) en levert de combinatie van thema’s meerwaarde op.
Het werken met gebiedssjablonen voor duurzame gebiedsontwikkeling kan meerdere doelen dienen:
- Duurzame ontwikkeling vertalen naar herkenbare concepten
- Ingang voor duurzame ontwikkeling van locaties. Als herkenbaar concept kan het helpen bij het organiseren van draagvlak en het communiceren van duurzame ontwikkeling.
- Het geeft partijen houvast bij het werken aan duurzame ontwikkeling, er is een duidelijk doel waar naartoe gewerkt wordt.
- Herkenbare concept als startpunt en vliegwiel voor werken aan duurzaamheid in volle breedte
De sjablonen zijn een manier om aan duurzame ontwikkeling te werken maar hebben ook hun beperkingen. Te veel focus op een bepaald concept kan er toe leiden dat andere onderwerpen onderbelicht raken. Ook bij het werken met gebiedssjablonen blijft het realiseren en behouden van een integrale kwaliteit prioriteit nummer 1. Het gebiedssjabloon is hierbij een hulpmiddel. We onderscheiden de volgende sjablonen voor een duurzame gebiedsontwikkeling:
- Gezonde wijk
- Klimaatvriendelijke wijk / gebied
- Prachtig compacte wijk
- Energieproducerende wijk
- Duurzame woonwerklandschap
- Duurzame OV-knoop
- Duurzaam werkgebied
De eerste vier van deze sjablonen zijn verder uitgewerkt. Achtereenvolgens komen daarbij de volgende aspecten aan de orde:
- Inleiding (aanleiding, uitdaging, relevante thema’s)
- Aanpak op structuurniveau
- Aanpak op gebiedsniveau
- Aanpak op gebouwniveau (accenten voor type ontwikkeling naast thema duurzaam bouwen)
- Van gebiedssjabloon naar duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Aangrijpingspunten om vanuit werken aan gebiedssjabloon door te pakken naar een duurzame ruimtelijke ontwikkeling.
- Onderbelichte thema’s. Thema’s die weinig raakvlakken hebben met het gebiedssjabloon. Afhankelijk van project te bepalen of hier extra aandacht voor nodig is.