Thema's
Bij gebiedsontwikkeling komen verschillende maatschappelijke urgenties samen. De combinatie van oplossingen voor het klimaatproblemen en economische en sociale uitdagingen levert meerwaarde op voor gebieden en de mensen die daarin wonen, werken en verblijven. Gebiedskwaliteit ontstaat door een combinatie van verschillende kwaliteiten, bijvoorbeeld bereikbaarheid, veiligheid, nabijheid van voorzieningen, etc.. Werken aan kwaliteit betekent uiteindelijk dat heel praktisch op verschillende thema’s de juiste maatregelen genomen moeten worden. Om klimaatverandering tegen te gaan zijn bijvoorbeeld energiemaatregelen nodig, voor een goede leefkwaliteit zijn ingrepen aan het mobiliteitssysteem noodzakelijk. In dit deel worden negen inhoudelijke thema’s uitgewerkt die belangrijk zijn bij een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Bij de uitwerking gaat het om vragen als: wat is het belang van het thema? Wwat zijn de ambities? Welke maatregelen kunnen we nemen? Welke dilemma’s spelen rondom het thema?
De thema’s staan bij een ruimtelijke ontwikkeling echter niet op zich zelf. Hoe belangrijk elk thema afzonderlijk ook is, het is nooit het enige dat van belang is. Andere thema’s zijn vaak net zo belangrijk of zelfs belangrijker. En dan zijn er ook nog zaken die buiten de genoemde thema’s vallen zoals sociale en economische urgenties. Deze vormen veelal de belangrijkste aanleiding om een ontwikkeling in een gebied in gang te zetten. De realisatie van thematische ambities (bijvoorbeeld een klimaatbestendige inrichting, een grotere biodiversiteit of een duurzaam gebouw) moet daarom tevens helpen om maatschappelijke urgenties op te lossen. Vragen zijn dan: Hoe kunnen maatregelen voor een klimaatbestendige ontwikkeling (en biodiversiteit, duurzaam bouwen etc.) een bijdrage leveren aan het oplossen van sociaal economische urgenties, de ontwikkeling van een gebied met een hoge kwaliteit en een eigen identiteit? Het antwoord op deze vragen is niet alleen van belang voor al die andere kwaliteiten, die we willen realiseren, maar ook om duurzame ontwikkeling dichterbij te brengen. Immers juist door het samenbrengen van belangen (het koppelen van urgenties aan ambities) ontstaan kansen.
In deze handreiking behandelen we negen thema's:
- bodem- en grondwatersysteem
- watersysteem
- klimaatbestendigheid ontwikkelen
- mobiliteit
- de ecologische structuur
- gezond en veilig
- energie
- bouwen
- grondstoffen en materialen
Bij de beschrijving van de thema's komen de volgende onderdelen aan de orde:
- Inleiding, waar gaat het thema over?
- Welke ambities passen bij de kernwaarden?
- Vuistregels, welke hulpmiddelen zijn er om ambities tot realiteit te brengen?
- Mogelijke dilemma’s of lastige keuzen, waar botst het thematisch belang met andere belangen?
- Bijlagen, hierin is aanvullende informatie opgenomen over onder andere de aanpak op verschillende schaalniveaus, een toelichting op de ambities, informatie over haalbaarheid en betaalbaarheid, bruikbare instrumenten en mogelijke synergie met andere thema's.