Grondstoffen en materialen
Het thema grondstoffen gaat over het gebruik van grondstoffen en het minimaliseren van de milieu-impact als gevolg van het gebruik van grondstoffen. De gehele levenscyclus is hierbij van belang. Het ontstaan van afval tijdens de realisatie of bij sloop hoort dus ook bij het thema. Het thema grondstoffen en materialen is om verschillende redenen belangrijk bij duurzame ruimtelijke ontwikkeling:
- Van veel grondstoffen is de voorraad eindig. Dit geldt niet alleen voor aardolieproducten (kunststof) maar ook voor metalen (bijv. kopen, zink en lood). Voor de hernieuwbare grondstoffen (bijvoorbeeld hout) geldt dat deze uitsluitend hernieuwbaar zijn bij een zorgvuldig en zuinig gebruik en goed beheer van de voorraden.
- Grondstofwinning en verwerking hebben over het algemeen negatieve gevolgen voor de kwaliteit van het milieu, vaak op andere locaties. Denk hierbij aan de olie-industrie, steengroeves, ontbossing etc.
- Grondstoffen kunnen in de gebruiksfase tot aantasting van de milieukwaliteit leiden. Vooral bekend is de uitloging van zware metalen.
- Veel grondstoffen worden weer afval. De berg bouw en sloopafval in Nederland is enorm (24 miljoen ton in 2005). Overigens wordt verreweg het grootste deel (97%) van dit afval nuttig hergebruikt.
- Afval produceren kost geld. Al het afval dat ontstaat is ooit als grondstof gekocht. Het produceren van afval leidt daarom tweemaal tot kosten, de aanschaf van de grondstoffen en het laten verwijderen van het afval.
Bij gebiedsontwikkeling worden grondstoffen gebruikt voor het bouwen van woningen, bedrijven, kantoren of in de grond weg en waterbouw. Zelfs bij het realiseren van groen en water zijn grondstoffen nodig voor paden, beschoeiing, afrastering, bruggen etc. De grondstoffen die gebruikt worden kunnen op meerdere manieren een negatieve invloed op de milieukwaliteit hebben:
- Bij grondstoffenwining en in de productiefase
- In de beheersfase (bijvoorbeeld door uitloging van schadelijke stoffen)
- In de afvalfase
Het gebruik van lokale en regionale grondstoffen levert een bijdrage aan de lokale en regionale economie. Gebruik van voor de streek karakteristieke materialen versterkt de identiteit van gebieden.
De ambities gaan in op het beheer van voorraden en het ontstaan van afval.